روانسنجی و استخدام
نقش روانشناسي در استخدام و گزينش كاركنان
یک شرکت یا سازمان چطور می‌تواند از استخدام فرد مناسبی مطمئن شود که انتخاب عالی برای آن موقعیت شغلی بوده و قادر به انجام آن کار است؟ جواب این سوال تنها با ارائه کردن رزومه‌ی کاری و پر کردن فرم‌های استخدامی و یا حضور در مصاحبه‌های حضوری امکان پذیر نیست.
اگر مدیران و مشاوران منابع انسانی شرکت‌ها و یا سازمان‌ها می‌خواهند در انتخاب و استخدام افراد در پست‌های مختلف اطمینان کافی حاصل کنند، باید به تست‌های معتبر روانشناسی و شخصیت شناسی رجوع کرده و با توجه به پاسخ و نتیجه‌ی این تست‌ها افراد را با توجه به شخصیت، توانمندی و ویژگی‌های فردی آن‌ها در شغل مناسب قرار دهند، در این حالت بهترین کارایی و بهره وری را خواهند داشت.
تحقیقات نشان می‌دهند که اگر یک کارمند در موقعیتی قرار بگیرد که با شخصیت وی مطابقت نداشته باشد، اغلب باعث تعاملات کمتر او می‌گردد. تعاملات کمتر باعث کاهش ۲۱ درصدی بهره‌وری می‌گردد و جایگزینی کارمند نیز بسیار هزینه بر است.
در دنیای امروز که همه‌چیز بر مبنای تصمیم‌گیری‌های درست و به موقع است، کارفرمایان دنبال ابزارهایی هستند که از طریق آن‌ها بتوانند تصمیم‌های دقیق‌تری بگیرند.
اهمیت تست‌های روانشناسی در گزینش افراد
تناسب شغل فرد با شخصیت او یکی از اصلی‌ترین عوامل ماندگاری فرد در شغلش به شمار می‌رود، از این جهت شناخت شخصیت افراد برای سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
زمانی که فرد در شغل متناسب با شخصیت خود به فعالیت می‌پردازد، به طبع در کارش بهتر و موفق‌تر عمل خواهد کرد و انگیزه‌ی بالایی در انجام فعالیت‌هایش خواهد داشت، که این امر به نفع سازمان نیز خواهد بود، چرا که به پیشرفت سازمان کمک کرده و روابط سازمانی بین افراد سازمان را نیز بهبود می‌بخشند.
علاوه بر این، افراد در فعالیت‌هایی که متناسب با شخصیت آن‌هاست به دلیل عملکرد بهتر از طرف سازمان مورد توجه و حمایت قرار می‌گیرند و در شغل خود ماندگارتر می‌شوند. این ماندگاری در کاهش هزینه‌های اضافی برای سازمان نیز مفید خواهد بود.
به عبارت بهتر، باید گفت گزینش درست افراد به نفع هر دو طرف، هم فرد استخدام شده و هم سازمان و شرکت مورد نظر خواهد بود، از این جهت تست‌هایی که به افراد در گزینش بهتر و درست‌تر کمک می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردارند.
علاوه بر تست‌ها نوع دیگری از مصاحبه‌های روانشناسی نیز وجود دارند که به صورت حضوری از فرد مورد نظر پرسیده می‌شوند و در طی این پرسش و پاسخ به شخصیت، توانایی و مهارت‌های فرد پی برده می‌شود.
انواع تست‌های روانشناسی در استخدام
تحقیقات جدید نشان می‌دهد حدود ۷۶ درصد سازمان‌هایی که بیش از صد کارمند دارند، برای استخدام‌های شرکت خود از ابزارهای سنجشی مانند آزمون‌های شخصیتی و استعدادیابی استفاده می‌کنند. انتظار می‌رود این رقم در چند سال آینده به ۸۸ درصد رشد پیدا کند.
تست‌های موجود در این زمینه به جویندگان کار کمک خواهد کرد تا استعدادهای پنهان خود را در فرصت‌های استخدامی نشان داده و احتمال موفقیت خود را به حداکثر برسانند و همچنین این تست‌ها به گزینش کنندگان میزان صلاحیت، شخصیت، توانمندی و مهات‌های فردی شخص مورد نظر را آشکار می‌سازند تا آن‌ها بتوانند با اطمینان بیشتری فرد را استخدام کنند.
شرکت‌ها از این ابزارها برای شناسایی افرادی که مهارت و ویژگی‌های مخصوص یک موقعیت شغلی را دارند استفاده می‌کنند و افراد تازه استخدام شده که اطلاعات نادرستی ارائه کرده باشند به سرعت شناسایی می‌شوند.
ممکن است مشاوران منابع انسانی هر سازمان یا شرکتی از تست‌های مختلفی برای بدست آوردن اطلاعات مورد نیاز خود استفاده کنند، اما در حالت کلی و در بیشتر موارد از سه نوع تست زیر استفاده می‌شود که باید گفت این سه نوع تست از معتبرترین تست‌های روانشناسی در مبحث گزینش افراد هستند.
تست شخصیت شناسی
تست مهارت
تست صلاحیت
تست شخصیت شناسی در گزینش افراد
برخی افراد روحیه کار تیمی مناسبی دارند و در قالب یک سازمان با سایر همکاران خود تعامل بسیار خوبی دارند و در تقویت روابط درون سازمانی تاثیر بسیار مثبتی دارند. این افراد برای اکثر کسب و کارها و سازمان‌ها بسیار ارزشمند هستند.
تست‌های شخصیت شناسی در استخدام و شخصیت شناسی در محیط کار، بیش از یک قرن است که مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما کارفرمایان امروزه هنگام استخدام افراد بیش از پیش از آن‌ها استفاده می‌کنند. هدف از طراحی این تست سنجش 5 ویژگی شخصیتی براساس نظریه‌ی ویژگی‌های شخصیتی 5 عاملی است یعنی:
استقبال از تجربه
ثبات عاطفی
برونگرایی
وظیفه شناسی
سازگاری
این تست بیشتر برای میحط های کاری که افراد با یکدیگر و مشتریان ارتباط بیشتری دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پاسخ‌های افراد به هر کدام از از سوال‌های موجود در این تست‌ها بخشی از شخصیت درونی فرد را آشکار می‌سازد و تا حدودی شغل مناسب آن‌ها را با توجه به شخصیت وی تعیین می‌کنند. برای مثال برون گرایی یا درون گرایی فرد می‌تواند در شغل وی بسیار مهم محسوب شود.
در برخی شغل‌ها به افرادی درون گرا و در برخی دیگر به افرادی برون گرا نیاز است و پاسخ تست‌های شخصیت شناسی ویژگی‌های این چنینی افراد را بهتر مشخص خواهد کرد.
تست‌های سنجش مهارت در گزینش افراد
مهارت‌ها در انجام فعالیت‌های مختلف به افراد کمک بسیاری می‌کنند. این مهارت‌ها می‌توانند به صورت مهارت‌هایی باشند که فرد در طول تحصیل آن‌ها را کسب کرده است یا مهارت‌های اجتماعی که برای فرد در محیط‌های کاری بسیار مهم هستند.
به دلیل اهمیت مهارت‌ها در موفقیت فرد, تست‌های سنجش مهارت شکل گرفته‌اند و افراد را از این نظر مورد سنجش قرار می‌دهند. سنجش مهارت‌هایی مانند مهارت تصمیم گیری، استدلال، مهارت‌های حل مسئله، مهارت‌های تعامل مثبت با سایر افراد در محیط‌های کاری و … در استخدام افراد بسیار مهم تلقی می‌شوند و از این رو پی بردن به آن‌ها می‌تواند برای افراد و شرکت‌ها امری ضروری باشد.
انواع تست‌های مهارت برای موقعیت‌های شغلی مختلف وجود دارد، از جمله تست‌های سنجش مهارت‌های ریاضی و شفاهی، مهارت‌های تایپ، مهارت‌های کامپیوتری و مهارت‌های ورود اطلاعات و … . این دسته از تست‌ها هوش بنیادی و توانایی یک فرد در تفکر منطقی را بررسی می‌کنند.
تست‌های سنجش صلاحیت در گزینش افراد
این تست‌های چند گزینه ای کوتاه مهارت‌های کاندیدا در حل مشکل، مهارت‌های تفکر انتقادی و قابلیت‌های استدلالی او را می‌سنجند.
لذت بردن از انجام یک شغل و فعالیت، رضایت فرد از زندگی و شغلش را بالا برده و انگیزه و علاقه‌ی او به ادامه دادن شغل را افزایش می‌دهد. این انرژی مثبت می‌تواند بین تمام کارکنان تاثیر خوبی داشته باشد و فضایی دوستانه و پر انرژی برای انجام فعالیت‌ها به دور از هر گونه مشاجره و پرخاشگری را به دنبال داشته باشد و در نهایت، این امر نیز به موفقیت و کسب دستاوردهای بهتر سازمان‌ها منجر می‌شود.
هرچه در انتخاب و گزینش افراد در شرکت‌ها وسواس و حساسیت بالایی نشان داده شود، نتایج مثبتی دریافت خواهد شد. این امر نیز در صورتی امکان پذیر خواهد بود که شما فرد جویای کار را کامل بشناسید و از شخصیت، توانایی، مهارت و صلاحیت او با خبر شوید.
این مهم نیز تنها با گفتگوی ساده و پاسخ به چند سوال ساده امکان پذیر نمی‌باشد. بهتر است برای گرفتن نتایج بهتر از انواع تست‌های معتبر در این زمینه استفاده کرده و از استخدام افراد اطمینان کافی حاصل شود.